علم غيب از نگاه عقل و وحی

محور و مدار ادیان توحیدی، خدا و اوصاف او از جمله علم غیب است که این امر باوری بنیادین در این ادیان به شمار می‌رود. گذشته از این، علم غیب از مقومات باور به نبوت و به دنبال آن نزد شیعیان از مقومات امامت محسوب می‌شود. اما پیچیدگی تبیین علم غیب از یک طرف و سازگاری آن با عقل و داده‌های عقلانی از طرف دیگر، ذهن و ضمیر اندیشمندان بسیاری را به خود مشغول نموده است.

این کتاب، با نگاهی تاریخی به مکاتب فلسفی‌ـ‌ کلامی پرداخته و با طرح مسئله عقل و وحی در این باب و انطباق آن با مسئله علم غیب، دیدگاه‌های مربوط را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد.

 این کتاب در زمینه غیب‌گویی و جنبه‌های قرآنی و روایی، محور و مدار ادیان توحیدی و علم غیب حضرت حق است که باوری بنیادین در تمام ادیان آسمانی به شمار می‌رود. علم غیب از جمله موارد باور به نبوت است و به دنبال آن نزد شیعیان نیز از مقومات امامت محسوب می‌شود، به این معنا که ادیان به عصمت و علم غیب انبیا، و شیعیان به علم غیب امامت نیز معتقد هستند.

ویژگی تبیین علم غیب و سازگاری آن با عقل و داده‌های عقلانی از مباحث دیگر این کتاب است، این مسئله ذهن و ضمیر اندیشمندان بسیاری را به خود مشغول کرده است. این کتاب با نگاهی تاریخی به مکاتب تاریخی، فلسفی و کلامی پرداخته و انطباق آن با مسئله علم غیب را مطرح می‌کند و دیدگاه‌های مربوط را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد.

این کتاب دارای فصول مختلفی است که فصل نخست کتاب به کلیات می‌پردازد که مبانی معرفت‌شناختی علم غیب، معرفت‌شناسی و سنت معرفت‌شناسی اسلام در آن تبیین می‌شود.

حواس عقل، تجربه، ‌فطرت، کشف وحی، الهام و اشراق مورد نظر مؤلف بوده که به طور کامل به آن پرداخته شده است.

فصل دوم این کتاب، شناخت غیب است، گفت: مفهوم‌شناسی لغوی، اصطلاحی و اقسام غیب در این فصل مطرح شده و در فصلی دیگر مطالبی با عناوین اقسام علم غیب، محدوده علم غیب، کارهای خارق‌العاده و علم غیب مانند معجزه و کرامات و انواع روی‌دادهای فراحسی تبیین می‌شود.

بخش دوم، علم غیب در قرآن و روایات نام دارد که در این بخش علم غیب در قرآن و روایات، منابع علم غیب از نگاه قرآن و روایات،‌ علم غیب از نگاه فلاسفه، علم غیب از نگاه فلسفه سینایی، علم غیب از نگاه فلسفه اشراقی، علم غیب از نگاه فلسفه صدرایی، علم غیب در کلام اسلامی و علم غیب از نگاه شیخ مفید مطرح می‌شود.

علم غیب پیامبر و امام از نگاه عقل را دیگر فصل این کتاب می باشد. در این بخش قلمروی علم غیب پیامبر و امامان از منظر فیلسوفان اسلامی، قلمروی علم غیب پیامبر و امام از منظر متکلمان و در نهایت نقد و بررسی شبهات پیرامون علم غیب مطرح می‌شود.